Situatieschets

Binnen een familiebedrijf heerst een gespannen relatie tussen enkele medewerkers. Er is sprake van een onhoudbare situatie. Ook in operationele zin loopt het verre van soepel: de omzet en marge van het bedrijf lopen al geruime tijd terug, leidend tot een negatieve resultaatontwikkeling. Tot slot denkt de directeur-grootaandeelhouder na over de toekomst van de onderneming en zijn rol daarin. Hij is het ondernemen moe en denkt aan terugtreden. Hij wil zijn bedrijf echter niet in de problemen achterlaten.

Opdracht

De ondernemer schakelt Custom Management in. De ingezette vennoot moet het bedrijf snel weer op de rit zien te krijgen, de gespannen situatie oplossen en actief meedenken over een mogelijke (toekomstige) rol voor de ondernemer.

Aanpak/Oplossing

Het eerste dat de interim directeur doet is het uitvoeren van een Quick Scan - ontwikkeld door Custom Managament - om de situatie in kaart te brengen. Daaruit blijkt al snel de oorzaak van de problemen: de organisatie mist een goede operationele aansturing. Dat ondermijnt niet alleen de resultaten, maar zet ook de onderlinge verhoudingen onder druk. Door het ontbreken van een sterke leider, kon het conflict tussen een aantal medewerkers al snel volledig uit de hand lopen. Niemand riep de partijen immers tot de orde. De interim directeur doet dat wel en weet het conflict te bezweren, geholpen door het doorvoeren van een aantal personele wijzigingen.

Commercieel verbeterplan

De interim directeur legt vervolgens een stevige basis voor een strakke operationele aansturing. Hij zet een efficiënte organisatie neer en zorgt voor de juiste mensen op sleutelposities. Bovendien versterkt hij de commerciële binnendienst en stelt hij een commercieel verbeterplan op. Om de processen efficiënter te laten verlopen wordt een nieuw ERP-systeem geïmplementeerd.

Resultaat

Nu de energie niet langer naar het slepende conflict gaat, er weer doelmatig wordt gewerkt en de commerciële organisatie op poten staat, is de negatieve spiraal doorbroken. De omzet kan weer gaan groeien, de marge omhoog. De onderneming verhuist naar een nieuwe locatie om de efficiency nog verder te verbeteren. De verhuizing staat tegelijkertijd symbool voor een nieuw begin. Tot slot start de interim directeur een traject op om de onderneming op (korte) termijn te kunnen verkopen. De terugtredende directeur-grootaandeelhouder kan zijn bedrijf met een gerust hart in andere handen laten overgaan.

Situatieschets

Een groot familiebedrijf in het MKB met verschillende vestigingen ziet de resultaten steeds verder verslechteren en lijdt stevige verliezen. De liquiditeitspositie is zorgwekkend, rekeningen kunnen niet meer worden betaald. De continuïteit loopt gevaar. De problemen hebben een onderliggende oorzaak: de familieaandeelhouders hebben al jarenlang ruzie met elkaar. Door de onderlinge gespannen relatie ontbreekt eenheid in bestuur en beleid en een kordate aanpak van de problemen.

Opdracht

De inschakelde vennoot van Custom Management moet de directie ondersteunen bij het doorvoeren van een turnaround, om een einde te maken aan de verliezen en de continuïteit veilig te stellen. Tijdens de quick scan wordt de ingezette vennoot echter geconfronteerd met het onderliggende probleem: de sluimerende familievete. In overleg wordt besloten tot het terugtreden van de directie en het benoemen van de vennoot tot interim-bestuurder.

Aanpak/Oplossing

De eerste prioriteit is het verbeteren van de liquiditeitspositie. De interim-bestuurder begint met de verkoop van onnodige voorraden en maakt betalingsafspraken met schuldeisers en crediteuren. Ook onderhandelt hij met de bank over een nieuwe kredietfaciliteit. Daarnaast zet de interim-bestuurder het operationeel herstel in gang door margeverbetering, stroomlijning van het primaire proces en kostenverlaging.

Patstelling doorbreken

Ondertussen werkt de interim-bestuurder aan oplossingen voor de familieruzie. Gezien de verstoorde verhoudingen, lijkt splitsing van het bedrijf de enige optie. Het wantrouwen binnen de familie is echter te groot om deze direct in gang te zetten. De interim-bestuurder weet de patstelling uiteindelijk te doorbreken door het mobiliseren van een onafhankelijk team: de controller, de huisaccountant, de bank en de advocaten van de familie.

Stroeve communicatie

Na de officiële splitsing nemen de spanningen tussen de ruziënde voormalige aandeelhouders snel toe. Het conflict spitst zich toe op de complexe verkoop van de laatste vestiging. Juridische ondersteuning slaat om in juridisering: informeel contact maakt plaats voor stroeve communicatie die nog slechts via formele kanalen plaatsvindt. De interim-bestuurder probeert de partijen op één lijn te houden door uiterst behoedzaam manoeuvreren. De emoties en conflicten binnen de familie lopen echter te hoog op, een gang naar de rechter blijkt niet meer te voorkomen.

Resultaat

Als eindelijk ook de laatste vestiging is verkocht, kan begonnen worden met de liquidatie van de lege bv’s en kan de splitsing van het bedrijf verder worden afgewikkeld. Pas daarna kan de interim-bestuurder terugtreden, zo’n anderhalf jaar nadat een beroep op hem werd gedaan. Hij kan terugkijken op een uitermate complexe, maar desondanks geslaagde opdracht: de gesplitste bedrijven maken weer winst en ressorteren niet langer onder de afdeling Bijzonder Beheer van de bank. Continuïteit en werkgelegenheid zijn veiliggesteld. Daarmee zijn de belangrijkste doelstellingen bereikt.

Situatieschets

Een familiebedrijf in de retailsector heeft na een lange, succesvolle historie fors wind tegen. Directeuren komen en gaan, maar de noodzakelijke veranderingen blijven uit. Tegenstrijdige belangen binnen het bestuur verlammen de besluitvorming en blokkeren de noodzakelijke  fundamentele ingreep.

De familie stopt uiteindelijk met het bijstorten van kapitaal om de verliezen te stelpen. De relatie met banken en kredietverzekeraars raakt verstoord. Het bedrijf koerst af op een ongecontroleerd faillissement.

Opdracht

De opdracht aan de interim-directeur komt neer op klassiek crisismanagement: de neerwaartse spiraal ombuigen, de betrokken partijen constructief aan tafel krijgen en vooral: redden wat er te redden valt.

Aanpak/Oplossing

De interim-directeur betrekt alle stakeholders bij de problematiek. Hij creëert ruimte in tijd en geld  om een ongecontroleerd faillissement te voorkomen en te zoeken naar de beste oplossing met een nieuwe eigenaar.

Allereerst wordt de bestuurlijke patstelling doorbroken. De interim-directeur smeedt het managementteam weer samen tot een hecht team. Verder mobiliseert hij de aanwezige kennis en ervaring en stelt hij plannen op voor het weer gezond maken van (delen van) de onderneming. Daarbij houdt hij rekening met zowel een continuïteits- als een discontinuïteitsscenario. Het adagium is: terug naar de kern. Dat geldt ook  voor de organisatie, het kostenpatroon en het gedrag.

Vervolgens voert de interim-directeur de noodzakelijke reorganisatie door: actief sturen op cash, terugbrengen van kosten en voorraden en verbetering van de marge. Intensief contact met de verschillende stakeholders blijkt cruciaal tijdens het gehele proces.

Ook voert de interim-directeur gesprekken met geïnteresseerde partijen voor een overname van de activiteiten. Ondertussen stimuleert hij de medewerkers om de onderneming -  met minimale middelen – overeind te houden. Dat is immers de beste garantie om de levensvatbare onderdelen nog een toekomst te geven. Het vraagt veel stuurmanskunst om tussen alle klippen door te zeilen.

Resultaat

Als het continuïteitsscenario niet meer haalbaar blijkt, wordt het proces van een gecontroleerde doorstart doorlopen met de bewindvoerder/curator. De nieuwe eigenaar volgt de al klaarliggende  plannen voor het herstructureren van de levensvatbare onderdelen.

De credo’s die de interim-directeur bij deze opdracht hanteerde: ‘Zeg niet: waarom niet, maar: hoe wel?’ En: ‘Willen, kunnen en bovenal doen!’