Traditioneel bestaat er een sterke band tussen het Nederlandse bedrijfsleven en de Verenigde Staten. In 2016 bedroegen de Nederlandse investeringen in de VS zo’n 169,5 miljard euro: ruim een verdubbeling ten opzichte van drie jaar eerder, in 2013[1]. De VS staat ook op de vijfde plek in de lijst van onze belangrijkste exportmarkten[2]. Andersom investeren Amerikaanse bedrijven bijna 118 miljard in Nederland (2016) en staat Nederland op de achtste plek van belangrijkste exportpartners voor de VS.[3] Nederlandse investeerders in de VS worden echter in toenemende mate geconfronteerd met een aantal ingrijpende veranderingen op de Amerikaanse markt.
Juridisering
Allereerst is de historische voorsprong die het Nederlandse bedrijfsleven genoot bij Amerikaanse zakenpartners - hoewel nog steeds aanwezig - sterk geslonken. De nuchtere Hollandse recht-door-zee aanpak en deal-is-a-deal-mentaliteit, die zo werden gewaardeerd in het door WASPs (White Anglo-Saxon Protestants) gedomineerde bankwezen en de bedrijfstop, hebben plaatsgemaakt voor een groeiende afhankelijkheid van steeds uitgebreidere contracten. Wederzijdse zakenpartners moeten zich in toenemende mate juridisch indekken tegen twee zaken: het vooraf mooier voorstellen van zakelijke transacties dan in werkelijkheid het geval blijkt, en: het achteraf in twijfel trekken van aannames tijdens het afsluiten van de deal. Naast juridisering is er sprake van een begripsverandering op het gebied van loyaliteit en vertrouwen: de beslissing van Amerikaanse bedrijven om met buitenlandse partijen in zee te gaan wordt steeds meer geleid door het argument van wiiifm (what is in it for me), oftewel wat-kun-je-voor-me-betekenen-in de-toekomst?
Netwerk
Voortbordurend op dit thema: in iedere financiële projectie voor investeringen in de VS moet tegenwoordig veel ruimte zijn voor juridisch advies. Het kabinet-Trump mag dan behoorlijk aan het snoeien zijn in de regulering, voorlopig blijft het bij politieke issues en beperkt het zich tot de oppervlakte. Een handhaving van de Republikeinse meerderheid in het Amerikaanse Congres en met name de herverkiezing van president Trump in 2020 zouden wél leiden tot structurele vereenvoudiging van wet- en regelgeving. Zelfs in dat geval zal de mate van regulering op federaal, staats-, county en gemeentelijk niveau echter niet ver afwijken van datgene wat we in de Europese Unie ervaren. Het verschil met de VS is dat de noodzaak voor het inschakelen van advocaten bij zowel navigeren, mitigeren als procederen veel hoger is. Ondanks de klaarblijkelijke overcapaciteit, blijven advocaten in de VS duur. Het beschikken over een goed netwerk in de advocatuur is dan ook een basisvereiste voor buitenlandse investeerders, of het nu gaat om financiering, milieueisen, personeelszaken, verzekering, onroerend goed of een van de tientallen andere zakelijke thema’s.
Vestigingskeuze beperkter
Tot slot twee belangrijke culturele en economische veranderingen in de VS: de afname van de arbeidsmobiliteit en het verdwijnen van de lokale smeltkroescultuur. Nog niet zo lang geleden waren Amerikaanse gezinnen bereid om kinderen en inboedel in respectievelijk de mini-van en de gehuurde U-haul truck te laden, op weg naar een nieuwe baan. Dat is niet langer het geval. Door de groeiende polarisatie (op het gebied van economie, bestuur en opleiding) worden gemeenschappen homogener (qua etniciteit, afkomst, politiek, religie) en is er sprake van toenemende urbanisatie. De economische blinde vlekken, zoals het gebied tussen Detroit, Cleveland, Pittsburgh en Cincinnati, worden alleen maar groter. De millennials hebben deze trend nog versterkt. Hun vestigingsvoorkeuren - zo die al niet buiten de VS liggen - zijn veelal op vier handen te tellen en richten zich vrijwel nooit op wat inmiddels flyover country wordt genoemd: die delen van het land waar de Amerikanen alleen maar overheen vliegen, maar nooit voet aan de grond zetten. Waar buitenlandse investeerders in het verleden een goede mix van arbeidsaanbod tegen lagere kosten konden aantreffen in kleine en middelgrote steden, is de vestigingskeuze in de VS nu beperkter en economisch complexer geworden.
Beste van twee werelden combineren
Nostalgie of klagen over deze ontwikkelingen heeft geen zin. De VS is en blijft de grootste en meest interessante markt voor Nederlandse groei-initiatieven. Bovendien leeft de aan bewondering grenzende acceptatie van een gezonde (en soms uitzonderlijke) winst onveranderd voort in het land. De demografische veranderingen en de influx van geld uit China, Rusland, het Arabisch schiereiland en Zuid-Amerika moeten echter als een gegeven worden beschouwd voor de strategische plannen en uitvoering van Nederlandse investeerders. Bovendien mag de uitgesproken bewondering bij de Amerikaanse bevolking voor Nederland (voor een reële prestatie als de Deltawerken, of voor een fictieve held als Hansje Brinker - die een overstroming voorkwam door zijn vinger in een gat in de dijk te stoppen) geen vrijbrief vormen voor het transplanteren van de Nederlandse bedrijfsaanpak, organisatieprincipes, beloningsstructuur en manier van communiceren naar de Amerikaanse cultuur. Slechts door het zorgvuldig combineren van het beste van de twee werelden kan de basis voor verdere groei wordt gelegd, zonder al te grote missers.
Internationale ervaring én lokale inbedding
Custom Management kan zowel Nederlandse investeerders in de VS als Amerikaanse bedrijven met een (geplande) vestiging in Europa ondersteunen. Custom Management is gespecialiseerd in interim-management op executive level voor een breed scala aan sectoren: industrie, grafimedia, bouw, handel/retail, transport & logistiek, e-commerce en ICT.
De expertise omvat onder meer analyse en review van het verdienmodel, het doorvoeren van herstructureringen, reorganisaties en kostenbesparingsprogramma’s, het begeleiden van fusies & overnames, het managen van reorganisatie- en cultuurveranderingen en crisismanagement en conflictmanagement. Ook projectmanagement en overbruggingsmanagement (bijvoorbeeld bij een vacature voor een regionale directie) behoort tot de mogelijkheden. Daarnaast kan Custom Management Nederlandse investeerders in de VS en Amerikaanse investeerders in Nederland specifieke ondersteuning bieden, zoals:
- het opstellen, toetsen, uitvoeren of aanpassen van strategische plannen;
- bij acquisities: scouting, matching, due diligence, contractbesprekingen en -review, post-acquisitie integratie;
- locatiekeuze en identificatie van asset pools (talent, grondstoffen, operationele omgeving);
- selectie en review van leveranciers en service providers;
- begeleiding bij het overbruggen van nationale cultuurverschillen (integratie/veranderingsprocessen en lokale inbedding).
Expat-ervaring
Nederlandse bedrijven die actief zijn in het buitenland kunnen een beroep doen op de internationale ervaring van de vennoten van Custom Management. Zij weten wat zakendoen over de grens inhoudt en zijn tijdens hun loopbaan vaak zelf een periode in het buitenland gestationeerd geweest. Ze zijn goed op de hoogte van lokale regelgeving en zakelijke gewoonten en kennen er de weg. Andersom kunnen buitenlandse bedrijven die in Nederland gevestigd zijn - of dat van plan zijn - hun voordeel doen met de diepgaande kennis van de lokale markt en cultuur en het uitgebreide netwerk van Custom Management.
Meer weten? Klik hier voor direct contact met Simon Kooyman, of hier voor contact met Custom Management.
[1] De Nederlandsche Bank, 2017.
[2] CBS, 2018 en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
[3] International Trade Centre (ITC), 2018.